Will Earth's Ocean Boil Away? ကမ ၻာသမုဒၵရာမ်ားဆူပြက္ေပ်ာက္ကြယ္သြားမွာလား?

Yes—a billion years from now, as the sun gets brighter. But could we make it happen sooner through climate change?

ဟုပ္ကဲ့ (ေပ်ာက္ကြယ္သြားမွာပါ)- ယၡဳကာလမွစၿပီးေနာက္ႏွစ္ သန္းေပါင္းတစ္ေထာင္အၾကာတြင္ ေနသည္ပိုမိုပူျပင္းလာသည့္အတြက္ျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ လည္းေကာင္းကိုပိုမိုျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ျဖစ္ပ်က္ေအာင္ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲျခင္းျဖစ္စဥ္မ်ားျဖင့္ ကၽႊန္ေတာ္တို႔ျပဳလုပ္ႏိုင္မွာလား။

Venus, the hottest planet in the solar system, may have experienced runaway greenhouse effect early in its history.

ေနအဖြဲ႔အစည္းတြင္အပူဆံုးျဖစ္ေသာ ေသာၾကာၿဂိဳလ္သည္ ဖန္လံုအိမ္အာနိသင္ ကုန္ဆံုးေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ေသာ အေျခအေနကိုသူ၏ အေစာပိုင္းကာလတြင္ ေတြၾကံဳခဲ့ရပံုရွိသည္။

Robert Kunzig

National Geographic

Published July 29, 2013

In his book Storms of my Grandchildren, noted climate scientist James Hansen issued the following warning: "[I]f we burn all reserves of oil, gas, and coal, there is a substantial chance we will initiate the runaway greenhouse. If we also burn the tar sands and tar shale, I believe the Venus syndrome is a dead certainty."

ရာသီဥတုဆိုင္ရာ သိပၸံပညာရွင္ James Hansen ကသူ၏ Storm of my Grandchildren စာအုပ္တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း သတိေပးေရးသားခဲ့သည္။ '' ကၽႊန္ေတာ္တို႔ မွာရွိေနတဲ့အရင္းအျမစ္ေတြျဖစ္တဲ့ ဆီ၊ ဓတ္ေငြ႔၊ ေက်ာက္မီးေသြးေတြအားလံုးကို အသံုးျပဳေလာင္ကၽြမ္းလိုက္ရင္ ႀကီးမားတဲ့အခြင့္အေရးတစ္ရပ္အျဖစ္၊ ကၽႊန္ေတာ္တို႔ ဖန္လံုအိမ္အာနိသင္ကုန္ဆံုးေအာင္ အစျပဳလိုက္တာပါပဲ။ အကယ္၍ကၽႊန္ေတာ္တို႔ ေက်ာက္မီးေသြးမ်ား ေက်ာက္မီးေသြးအလႊာမ်ားအားလံုးကို ေလာင္ကၽႊန္ေစပါက ကမၻာသည္ ေသာက္ၾကၤာၿဂိဳလ္၏လကၡဏာ ကဲ့သို႔ပင္ျဖစ္လာမည္မွာအေသအခ်ာပင္ျဖစ္၏။

Venus has a thick atmosphere that is 96.5 percent carbon dioxide, which keeps its surface at nearly 900°F (482°C). The planet's water boiled off to space long ago. Could that really happen on Earth, which is farther from the sun, and wherethe CO2 level is just now rising past 400 parts per million?

ေသာၾကၤာၿဂိဳလ္သည္ ထူထဲေသာေလထုအလႊာရွိသည္။ ေလထု၏ ၉၆.၅ ရာခိုင္ႏုန္းမွာ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္ျဖစ္ၿပီး လည္းေကာင္းသည္ ၿဂိဳလ္မ်က္ႏွာျပင္အပူခ်ိန္ကို ၉၀၀ ဒီဂရီဖာရင္ဟိုက္ (၄၈၂ ဒီဂရီ ဆယ္စီးယပ္) ျဖစ္ေအာင္ထိမ္းသိမ္းထားသည္။ ၿဂိဳလ္တြင္ရွိသည့္ေရသည္ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာက ဆူပြက္အေငြ႔ပ်ံ၍ အာကာသထဲသို႔ေရာက္ရွိသြားခဲ့သည္။ ထိုသို႔ေသာအျဖစ္မ်ိဳးသည္ ကမၻာမွာတကယ္ပင္ ျဖစ္ပ်က္ႏိုင္ပါမည္လား။ လည္းေကာင္းသည္ ေနမွကမၻာထက္ပိုမို၍ေနမွ ေ၀းကြာၿပီး ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္ ပမာဏ သည္ ယကၡဳအခါ ယခင္ထက္ အႏွစ္တစ္သန္းတြင္ အဆ ၄၀၀ ခန္႔အထိျမင့္တက္ ေရာက္ရွိေနၿပီျဖစ္သည္။

The key to the argument is a well-documented positive feedback loop. As carbon dioxide warms the planet through the greenhouse effect, more water evaporates from the ocean—which amplifies the warming, because water vapor is a greenhouse gas too. That positive feedback is happening now. Hansen argues that fossil-fuel burning could cause the process to run out of control, vaporizing the entire ocean and sterilizing the planet.

ျငင္းခံုဖြယ္ကိစၥ၏ အဓိကေသာ့ခ်က္မွာ (ေလ့လာမႈမွရရွိေသာ) အလားအလာေကာင္းေသာ တုန္႔ျပန္မႈ ကြင္းဆက္ရလဒ္မ်ားကို ေကာင္းမြန္စြာ မွတ္တမ္းျပဳထားျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္သည္ ဖန္လံုအိမ္အာနိသင္ျဖင့္ ကမၻာကို ပူေႏြးေစၿပီး သမုဒၵရာမွေရမ်ားကို ပိုမိုအေငြ႔ျပန္ေစပါသည္။ လည္းေကာင္းသည္ ေႏြးေထြးမႈကိုအထူးျဖစ္ေစၿပီး၊ ေရေငြ႔ဟူသည္မွာလည္း ဖန္လံုအိမ္ဓတ္ေငြ႔ တစ္မ်ိဳးပင္ျဖစ္ပါသည္။ ေလ့လာမႈမရရွိေသာ တုန္႔ျပန္မႈမ်ားအတိုင္း ယကၡဳျဖစ္ပ်က္ေနၿပီျဖစ္ပါသည္။ Hansanက သဘာ၀ေလာင္စာသိုက္မ်ားကို အသံုးျပဳေလာင္ကၽႊမ္းေစျခင္းသည္ သမုဒၵရာမ်ားအားလံုးအေငြ႔ျပန္ျခင္းႏွင့္ ကမၻာၿဂိဳလ္ကို ၿမံဳေစေသာ အေျခအေနမ်ားကို ထိမ္းခ်ဳပ္ေနေသာျဖစ္စဥ္ကို ထိခိုက္ေစသည့္ဟု ျငင္းခံုခဲ့သည္။

Respected as Hansen is, the argument hasn't convinced climate scientists who specialize in the evolution of planetary atmospheres. During the Paleocene-Eocene Thermal Maximum (PETM), 56 million years ago, a huge natural spike in CO2 sent temperatures on Earth soaring—but life went on and the ocean remained intact.

Hansen ေျပာခဲ့သလိုပင္ ၿဂိဳလ္ကမၻာ၏ေလထုျဖစ္စဥ္အဆင့္ဆင့္ေျပာင္းလဲမႈကို ေလ့လာေသာ ရာသီဥတုဆိုင္ရာ သိပၸံပညာရွင္မ်ားသည္ Hansen ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားကိုေကာင္းစြာ သေဘာမေပါက္ၾကေပ။ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္သန္းေပါင္း ၅၆ သန္းအၾကာက ႀကီးမားေသာ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္ ထုတ္လႊတ္မႈသည္ ကမၻေျမ၏အပူခ်ိန္ကို တရွိန္ထိုးတိုးတက္သြားေစခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္သက္ရွိမ်ားဆက္လက္ရွင္သန္ေနႏိုင္ၿပီး သမုဒၵရာမ်ားမွာ ထိခိုက္မႈမရွိခဲ့ပါ။ 

"I think you can say we're still safe against the Venus syndrome," says Raymond Pierrehumbert of the University of Chicago. "If we were going to run away, we'd probably have done it during the PETM."

Chicago တကၠသိုလ္မွ Raymond Pierrehymbert က ''ကၽႊန္ေတာ္တို႔ကမၻာက ခုအခ်ိန္ထိ ေသာၾကာၿဂိဳလ္ရဲ့လကၡဏာမ်ိဳးမျဖစ္ေအာင္ လံုခ်ံဳစိတ္ခ်ေနေသးတယ္ဆိုတာ ခင္ဗ်ားေျပာႏိုင္တယ္လို႔ ကၽႊန္ေတာ္ထင္တယ္။ အကယ္၍ အဲလိုအျဖစ္မ်ိဳးျဖစ္ခဲ့မယ္ဆုိရင္ PETM (လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္သန္းေပါင္း ၅၆ သန္း) ေခတ္ကတည္းက ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ခဲ့ရမွာေပါ့'' ဟုေျပာၾကားခဲ့သည္။

In the past few years, however, physicists have been training supercomputers on the lowly water molecule, calculating its properties from first principles—and finding that it absorbs more radiation at more wavelengths than they'd realized before.

သို႔ေသာ္ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္အနည္းငယ္က သိပၸံပညာရွင္မ်ားသည္ စူပါကြန္ျပဴတာမ်ားကိုအသံုးျပဳ၍ အဆင္ႏိုမ့္ ေရေမာ္လီက်ဴးမ်ား၏ လည္းေကာင္းတို႔အတြင္းပါ၀င္မႈႏွင့္မႈလကနဦးျဖစ္တည္မႈမ်ားကို စမ္းသပ္ေလ့လာခဲ့ၾကရာ သူတို႔ယခင္ကေတြ႔ရွိထားသည္ထက္ လည္းေကာင္းေမာ္လီက်ဴးမ်ားသည္ လိႈင္းအလွ်ားရွည္ေသာ ေရာင္ျခည္မ်ားကို ပိုမိုစုပ္ယူၾကသည္ ကိုေတြ႔ရွိခဲ့ၾကသည္။

In a paper published this week in Nature Geosciences, those calculations have rippled into a simple climate model. The paper's conclusion contains this slightly unsettling sentence: "The runaway greenhouse may be much easier to initiate than previously thought."

Nature Geosciences မွ ယခုတစ္ပတ္ထုတ္ေ၀ေသာ စာေစာင္တြင္ ထိုတြက္ခ်က္မႈမ်ားသည္ ရိုရွင္းေသာ ရာသီဥတုပံုစံတစ္ခုအျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိေစပါသည္ ဟုေဖၚျပထားၿပီး စာေစာင္၏ အဆံုးတြင္ အနည္းငယ္ မေသခ်ာမေရရာေသာ ၀ါက်တစ္ခုအျဖစ္ ေဖၚျပထားသည္မွာ ဖန္လံုအိမ္ ဓတ္ေငြ႔မ်ားကုန္ဆံုးေပ်ာက္ကြယ္မႈမွာ ယခင္ေတြးထင္ထားသည္ထက္ပင္ ပိုမိုလြယ္လြယ္ကူကူအစျပဳႏိုင္လိမ့္မည္ျဖစ္ေၾကာင္းေဖၚျပထားသည္။